به گزارش خبرنگار سایت راهور، چشمانداز صفر (Vision Zero) یک پروژه چند ملیتی پیرامون ایمنی ترافیک جادههاست که هدف آن ایجاد سیستمی برای بزرگراهها است که هیچ گونه تصادف منجر به فوت و یا صدمه شدید در آن رخ ندهد. این پروژه در سال 1997 ابتدا در کشور سوئد آغاز شد. اصل اساسی این دورنما عبارت است از «حیات و سلامتی افراد به هیچ وجه نمی تواند با سایر منافع جامعه جایگزین شود» بجای اصل مرسومی که برای سلامتی و جان افراد ارزش پولی در نظر گرفته می شد و این ارزش مبنای تصمیم گیری برای میزان سرمایه گذاری در زیرساخت های جاده ای به نسبت منافع حاصل از کاهش ریسک بود.
بطور کلی پروژه چشم انداز صفر بر اساس چهار اصل قرار دارد:
-         اصل اخلاقی: حیات انسان بالاترین ارزش را دارد و بر تمامی سایر اهداف سیستم ترافیک جادهای اولویت دارد.
-         مسئولیت: تأمینکنندگان و قانونگذاران حوزه سیستم های ترافیک جاده ای مسئولیت خود را با استفاده کنندگان به اشتراک می گذارند.
-         ایمنی: سیستم های ترافیک جاده ای باید مسوولیت خطاهای انسانی را نیز بپذیرند و هم احتمال بروز خطای [انسانی] و هم آسیب ناشی رویداد آن را حداقل کنند.
-         مکانیزمهای تغییر: تأمینکنندگان و قانونگذاران باید حداکثر تلاش خود را برای تضمین ایمنی تمام شهروندان معمول دارند؛ ایشان باید با کاربران شبکه جاده ای همکاری کنند؛ و هر سه باید آماده تغییر کردن برای نیل به اهداف ایمنی باشند.
محدودیتهای سرعت:
چشمانداز صفر، میزان حداکثر سرعتها را با توجه به زیرساختهای جادهای و طراحی خودروها و استفاده محدود از آنها پیشنهاد میکند. این سرعتها بر اساس محدودیتهای خودروها و انسانها هستند. برای مثال، میزان تحمل یک عابر پیاده در برخورد با یک خودرو که دارای طراحی مناسب است حداکثر 30 کیلومتر بر ساعت است. در این صورت اگر در محیط های شهری سرعت بالاتری مد نظر است، باید منطقه عبور عابران پیاده از ترافیک شهری جدا شود. در غیر این صورت، محل عبور عابران پیاده و یا خودروها باید به گونهای طراحی شوند که با حداکثر سرعت 30 کلیومتر بر ساعت حرکت کنند. همچنین، ایمنی ذاتی خودروهایی که دارای طراحی مناسب هستند به میزان 70 کیلومتر بر ساعت در برخورد از جلو و 50 کیلومتر بر ساعت در برخورد از بغل پیشبینی میشود. سرعتهای بالاتر از 100 کیلومتر بر ساعت در صورتی میتواند اعمال شود که زیرساخت جادهای بگونهای طراحی شود که از احتمال برخورد از جلو و بغل را جلوگیری کند.
نوع زیر ساخت و ترافیک | سرعت ممکن km/h |
مکانهایی که در آنها احتمال برخورد میان عابران پیاده و خودروها وجود دارد | 30 |
تقاطعهایی که احتمال برخورد از بغل بین خودروها وجود دارد | 50 |
جادههایی که در آنها احتمال برخورد از روبرو بین خودروها وجود دارد، شامل جادههای روستایی | 70 |
جادههایی که احتمال برخورد از روبرو و بغل بین خودروها وجود ندارد و فقط برخورد با زیرساختهای جاده (گاردریل و ...) ممکن است | 100 |
جادههایی که امکان تصادف از بغل و روبرو در آنها وجود ندارد در سه نوع آزادراه/بزرگراه/اتوبان (نوع 1)، جادههای 2+2 لاین (نوع 2) و جادههای 2+1 لاین (نوع 3) دستهبندی میشوند. این جادهها دارای گاردریل بین دو جاده هستند که تردد در دو طرف جاده را از هم جدا میکند همچنین دارای محدودیت دسترسی و تقاطع غیرهمسطح و ممنوعیت برای تردد خودروهای کندرو و یا آسیبپذیر هستند. جادههای روستایی که دارای تجهیزات جداکننده مسیرهای تردد در دو لاین مخالف نیستند حتی با وجود محدودیت سرعت وضع شده دارای آمار تلفات قابل توجهی هستند.
به عنوان مثال در سال 2012 در کشور آلمان نرخ تلفات جادههای روستایی (با محدودیت سرعت 100 کیلومتر بر ساعت در آلمان) 7.6 نفر در هر یک میلیارد نفرـ کیلومتر تردد بود که نرخ بالاتری از میزان تلفات در محیط شهری به میزان 5.1 بود که دارای محدودیت سرعت 50 کیلومتر بر ساعت و بسیار بالاتر از نرخ تلفات در اتوبانها به میزان 1.7 بود.
اجرای قوانین ترافیکی در برخی کشورها
کشور هلند
 در کشور هلند، رویکرد ایمنی پایدار دارای تفاوتهایی با چشمانداز صفر است. این رویکرد نقش عامل انسانی در اغلب تصادفات را تأیید میکند و تأکید میکند که جادهها باید طوری طراحی شوند که به رانندگان نشان دهند که باید در در کجا باشند و چگونه رفتار کنند (بوسیله تابلوها و علائم راهنمایی و رانندگی) تا احتمال وقوع تصادفات کاهش یابد. اخیرا هلندیها ایده «بخشنده بودن جادهها» را مطرح کردهاند. به عنوان مثال جادهها باید طوری طراحی شوند که پیامدهای ناشی از یک تصادف اجتناب ناپذیر را کاهش دهند.
سوئد
در سال 1997، پارلمان سوئد سیاست «چشمانداز صفر» را معرفی و تصویب کرد. طبق این قانون میزان تلفات جانی و آسیبهای شدید جسمی ناشی از تصادفات باید تا سال 2020 به عدد صفر برسد. تمام جادههای جدید بر اساس این قانون طراحی و جادههای قدیمی باز طراحی و بهینهسازی میشوند.
ایالات متحده امریکا
مقامات شهر سانفرانسیسکو در ژانویه سال 2014، طرح چشمانداز صفر را برای اجرا در این شهر قبول کردند. بر اساس این طرح در رابطه با مهندسی و تقویت زیرساختها با تمرکز به تقاطعها پرخطر و همچنین آموزش افراد سرمایهگذاری میشود.
شهردار شهر نیویورک نیز با پذیرش اجرای طرح چشمانداز صفر در این شهر لیستی از اقداماتی که باید برای کاهش تلفات در تصادفات شهری اجرا شود را معرفی کرد. یکی از این اقدامات تغییر قوانین ایالتی برای بازگذاشتن دست مدیران شهری برای اعمال محدودیتهای سرعت در شهر است.
نتایج حاصل از اجرای قانون چشمانداز صفر در کشور سوئد بسیار چشمگیر بوده است؛ بطوریکه میزان تلفات ناشی از تصادفات در این کشور از 541 نفر در سال 1997 به 314 نفر در سال 2011 کاهش پیدا کرد. این در حالیست که میزان ترافیک در این دوره افزایش پیدا کرده است. البته هنوز نرخ کاهش تلفات در کشور سوئد نسبت به برخی دیگر از کشورهای اروپایی پائینتر است. به عنوان مثال در دوره زمانی بین سالهای 2000 تا 2009 نرخ کاهش تلفات در کشور سوئد 39%، سوئیس 41%، آلمان 45%، فرانسه 48% و اسپانیا 53% بوده است.
انتهای پیام