بخشی از سوالات آزمون آیین نامه به خط کشی های راهنمایی و رانندگی مربوط می شود. خط کشی راه ها به دو صورت طولی و عرضی تقسیم بندی می شود و وظیفه منظم کردن حرکت وسایل نقلیه، آگاه ساختن، هدایت و اخطار به استفاده کنندگان از شبکه معابر را بر عهده دارد. در ادامه به معرفی انواع خطوط راهنمایی و رانندگی می‌پردازیم.

علائم ترافیکی شامل دو دسته علائم افقی و عمودی است. علائم افقی خط‌کشی های طولی و عرضی را شامل می‌شود و علائم عمودی مربوط به تابلوهای ترافیکی است. خط‌کشی‌های طولی وظیفه نظم‌دهی به جریان‌های عبوری را ایفا می‌کنند. خط‌کشی‌های عرضی مانند گذرگاه‌های عابر پیاده، وظیفه هدایت جریان عابر و اخطار به رانندگان را بر عهده دارند. در ادامه مطلب با خطوط طولی و عرضی بیشتر آشنا می‌شویم.

خطوط طولی راه چه خطوطی هستند؟
خطوط طولی همانطور که نامشان القا می‌کند خطوطی هستند که در راستای مسیر ترسیم می‌شوند و شامل خطوط ممتد، خطوط منقطع، ترکیبی از خطوط ممتد و منقطع، خطوط هاشور و خطوط زیگراگ هستند.

خط طولی ممتد
خطوط طولی ممتد در حاشیه راه یا میانه راه‌های دوطرفه که فاقد جدول جدا کننده باشند، ترسیم می‌شود. رانندگان به هیچ وجه اجازه قطع کردن و عبور از این خطوط را ندارند و به اصطلاح به معنی سبقت ممنوع بودن است. گاها به جای تک خط، دو خط موازی ممتد ترسیم میشود که دلیل آن تاکید مضاعف است.

خطوط منقطع | خطوط مقطع یا بریده بریده
در راه‌هایی با چند خط عبور مانند بزرگراه‌ها، از خطوط مقطع به منظور تفکیک جریان‌های عبوری استفاده می‌شود. حرکت بین خطوط باعث نظم‌دهی به حرکت رانندگان می‌شود باداین حال قطع کردن یا عبور از خطوط منقطع بر خلاف خطوط ممتد، مجاز و بلا مانع است.

خط ممتد و منقطع ترکیبی
خط ممتد و منقطع ترکیبی که در راه‌های دو خطه یا با دو لاین عبور بیشتر دیده می‌شود، در میانه راه ترسیم می‌گردد. رانندگی که در سمت خط منقطع قرار دارند اجازه سبقت و گردش از خط را دارند ولی رانندگانی که در خلاف جهت و در سمت خط ممتد قرار دارند اجازه عبور از خط را ندارند.

خطوط هاشور
خطوط هاشور در واقع هشداری برای وجود موانع راه، مانند وجود بلوک و موانع جدا کننده مسیر یا جزیره‌های ترافیکی هستند.

خطوط زیگزاگ
خطوط زیگزاگ به رنگ زرد و در حاشیه مسیر ترسیم میشوند و توقف بر روی این خطوط ممنوع است.

معرفی خطوط عرضی در رانندگی
 خطوط عرضی راه چه خطوطی هستند
خطوط عرضی همانطور که از نامشان پیداست در عرض معبر ترسیم می‌شوند و دارای انواع، خط‌کشی عبور عابر پیاده، خط ممتد ایست، خطوط توقف منقطع و خطوط شطرنجی هستند. در ادامه به تشریح هریک می‌پردازیم.

خط‌کشی عابر پیاده
خطوط تردد عابر پیاده، نشانگر محل‌های مجاز برای تردد عابر هستند که عموما در تقاطعات یا رمپ‌ها ترسیم می‌شوند.

خط ممتد ایست
خط ایست حریم تقاطع را مشخص می‌کند و وسایل نقلیه باید قبل از رسیدن به این خط توقف کامل کرده باشند. بدیهی است محل ترسیم این خطوط پیش از تقاطعات است.

خطوط توقف منقطع
عملکرد این خطوط مشابه خطوط ممتد ایست است، با این تفاوت که قبل از خطوط ممتد ایست، توقف کامل الزامی است اما خطوط منقطع ایست، به معنای رعایت حق تقدم و عبور با احتیاط از تقاطع و در صورت لزوم ایست کامل است.

خطوط شطرنجی
خطوط شطرنجی در سطح تقاطعات با رنگ‌های زرد و سیاه و به صورت شطرنجی ترسیم می‌شوند. هدف از ترسیم این خطوط این است که تا زمانی که تقاطع تخلیه نشده است، سایر رانندگان وارد تقاطع نشوند.

این خطوط که به رنگ زرد و سیاه کشیده می شوند، در زمانی کاربرد دارند که تراکم وسایل نقلیه در یک تقاطع زیاد است. در این شرایط رانندگان باید پشت خطوط شطرنجی توقف کرده تا مسیر حرکت برای سایر خودرو باز نگه داشته شود.

سایر علائم راهنمایی و رانندگی
علائم افقی راه به جز خط‌کشی‌های طولی و عرضی شامل موارد دیگری هستند که در این بخش به آن‌ها پرداخته شده است.

متن‌های جایگزین تصویر به منظور هشدار و آگاهی مابین خطوط عبوری ترسیم می‌شوند. از جمله تصاویر جایگزین متن، می‌توان به علامت هشدار تردد دانش‌آموزان پیش از درب مدرسه اشاره کرد.

فلش ها: فلش‌ها به منظور نشان دادن راستای مسیر در طول راه مورد استفاده قرار می‌گیرند و تبعیت از آن‌ها الزامیست.

خطوط اضطرار: خطوط اضطرار در حاشیه و کناره بزرگراه‌ها و آزادراه‌ها به منظور توقف خودروهای امدادی ترسیم می‌شوند. بدیهی است که توقف سایر وسایل نقلیه روی این خطوط مجاز نیست.

خط تغییر سرعت: خط عبوری است که وسایل نقلیه هنگام ورود و خروج از مسیر اصلی سرعت خود را با جریان اصلی هماهنگ میکنند و دارای دو نوع خط افزایش سرعت و خط کاهش سرعت هستند.

خط عبور: بخشی از مسیر است که به عبور یک لاین یا خط از وسایل نقلیه تخصیص داده شده است و حرکت تنها بین این خطوط مجاز است. شماره‌گذاری این خطوط از راست به چپ است.

خط عبور دوچرخه: مسیر ویژه تردد دوچرخه است که یا به صورت فیزیکی از مسیر تردد وسایل نقلیه و عابر تفکیک شده یا تنها به وسیله علائم و رنگ حدود آن مشخص شده است.

خط کمکی: خط عبوری است که در تقاطعات برای افزایش ظرفیت تقاطع و کمک به حرکت‌های گردشی به ویژه گردش به چپ در کنار سایر خطوط ولی با طول محدود ترسیم می‌شود.

خط ویژه: خط ویژه برای تردد وسایل نقلیه خاص مانند وسایل حمل و نقل عمومی از جمله اتوبوس یا BRT با رنگ متفاوت ترسیم می‌شود.

نوشته ها:  نوشته یا کف نوشته‌ها عباراتی مانند “آهسته” و “احتیاط” هستند که مابین خطوط عبوری و به صورت عرضی به منظور هشدار و افزایش آگاهی رانندگان نوشته می‌شوند.

خطوط ایستگاه های وسایل نقلیه: مخصوص وسایل نقلیه عمومی مانند تاکسی و اتوبوس هستند که توقف در این محدوده برای سایر وسایل نقلیه ممنوع است.

خطوط پارک خودرو: به شکل عمودی، افقی و یا مورب ترسیم می‌شوند و محدوده مجاز توقف و پارک خودرو را تعیین می‌کنند.

اهمیت خطوط راهنمایی و رانندگی
در مقاله پیش‌رو در ارتباط با علائم راهنمایی و رانندگی صحبت شد. توجه به خطوط و علائم افقی راه و رعایت مفاهیم القایی آن‌ها، به ایجاد نظم در حرکت وسایل نقلیه کمک می‌کند و ضامن امنیت و راحتی تردد رانندگان و سرنشینان است. به علاوه بخش عمده سوالات آزمون آیین نامه مربوط به مفاهیم علائم افقی و عمودی راهنمایی و رانندگی شامل خطوط و تابلوهاست.